گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران.
چکیده: (274 مشاهده)
زمینه و هدف: مداخله ناظران به معنی مداخله مستقیم یا غیر مستقیم شخصی است که در صحنه جرم حضور دارد، اما در آن دخیل نیست. یکی از مشکلات موجود در مدارس زورگویی یا قلدری است. مهم‌ترین سؤال این پژوهش آن است که چند درصد از افرادی که زورگویی‌ها را مشاهده کردند، در آن مداخله‌ای نداشتند و چه عواملی بر میزان مداخله یا عدم مداخله آن‌ها تأثیرگذار بوده است. روش:تعداد 256 نفر از دانش‌آموزان ناحیه 7 مشهد به روش تصادفی انتخاب و برای سنجش تأثیر مداخله ناظران بر زورگویی از پرسشنامه 35 گویه‌ای محقق‌ساخته استفاده شد. یافته‌ها:یافته‌های پژوهش نشان داد که تنها 6/18 درصد دانش‌آموزان مشاهده‌کننده زورگویی جسمانی مداخله متوسط یا زیاد داشته‌اند و اکثریت 4/81 یا مداخله نکردند یا کم مداخله کرده‌اند. در زورگیری اجتماعی نیز بیش از 84 درصد افراد مداخله نکرده یا مداخله کم داشته‌اند و تنها حدود 16 درصد دانش‌آموزان مداخله زیاد یا متوسط داشته‌اند. اوضاع در زورگویی کلامی اندکی بهتر است، ولی در اینجا هم بیش از 66 درصد جامعه آماری را افرادی که مداخله نکردند یا کم مداخله کردند، تشکیل می‌دهند و تنها یک‌سوم از جامعه آماری مداخله زیاد یا متوسط داشته‌اند. همچنین عوامل روانی مشوق مداخله اصول اخلاقی (1/80)، احساس رضایت از خود (1/80)، تحریک عواطف ناظر (7/79)، وظیفه مدنی (1/78) و رابطه با فرد (4/75) بود و در بین عوامل مانع، ابهام موقعیت (5/96)، بی‌تفاوتی اجتماع (7/95)، انتشار مسئولیت (9/94) و ارزیابی اجتماع (8/93) نقش داشته‌اند. نتیجه‌گیری:نتایج پژوهش بیانگر این بود که اکثر دانش‌آموزان ترجیح می‌دهند در زورگویی‌ها مداخله کمتری داشته باشند که این مورد را می‌توان در عوامل مانع‌شونده مداخله جستجو کرد.
Danayirad E, Adabi A. Investigating the Effect of Bystander Intervention on Types of Bullying (a Case Study of 7th Grade Boys Schools in the 7th District of Mashhad). Child Rights 2022; 4 (14) :75-92 URL: http://childrightsjournal.ir/article-1-118-fa.html
دانائی راد الناز، ادبی علی. تأثیر مداخله ناظران بر انواع زورگویی (بررسی موردی پایه هفتم مدارس پسرانه ناحیه 7 مشهد). فصلنامه حقوق کودک. 1401; 4 (14) :75-92
