زمینه و هدف: کودکان آینده‌سازان هر جامعه‌اند. از میان نهادهای جامعه‌پذیری، خانواده و مدرسه، از جمله نهادهای اولیه در تربیت و تکامل شخصیت کودکان هستند. کودکان معمولاً پس از گذراندن یک دوره سنی مشخص و با ورود به مدرسه ممکن است بنا به اقتضائات سنی، مرتکب رفتار خلاف قانون شوند. از میان‌ شیوه‌های مختلف برخورد با جرائم، با توجه به مخرب‌بودن پاسخ‌های کیفری و آسیب‌پذیربودن کودکان در برابر این پاسخ‌ها، استفاده از آموزه‌های عدالت ترمیمی باید بیشتر مورد نظر باشد. با وجود اهمیت مسأله و احساس نیاز به اجرای برنامه‌های ترمیمی در مدارس، نظام حقوقی ایران در این زمینه فاقد قانون مدون و مشخصی است. بدین منظور، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که اجرای برنامه‌های عدالت ترمیمی در پاسخ به جرائم دانش‌آموزان در مدارس ایران چگونه قابل توجیه است؟
روش: نوع مطالعه در این مقاله از نوع مروری و روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. مقاله از منظر هدف، بنیادین و نظری است که در آن به شیوه اسنادی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و بررسی اسناد، رویه‌ها و سایر آثار پژوهشی، داده‌ها جمع‌آوری و تحلیل شده‌اند.
یافته‌ها: به نظر می‌رسد از میان آموزه‌های مختلف عدالت ترمیمی در جرائم ارتکابی دانش‌آموزان، نشست‌های خانوادگی به منظور تعامل سازنده میان خانواده و مدرسه بهترین پاسخ است. به موجب این نشست‌ها، خانواده و مدرسه می‌توانند با همکاری یکدیگر مناسب‌ترین تدابیر را در راستای تربیت کودک اتخاذ کنند. به منظور توجیه استفاده از آموزه‌های عدالت ترمیمی در مدارس ایران، مفاد موجود در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران، منابع ارزشمندی هستند. اسناد بالادستی در این زمینه بر محوریت مسائلی چون ضرورت مشارکت خانواده و مدرسه، ضرورت تشکیل انجمن اولیا و مربیان، ترویج روش‌های غیر قضایی رسیدگی و پیشگیری از جرم از طریق ارائه مشاوره و برگزاری دوره‌های آموزشی به بحث می‌پردازد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نبود قانونی مشخص در خصوص استفاده از آموزه‌های عدالت ترمیمی در پاسخ به جرائم ارتکابی دانش‌آموزان در مدارس ایران، شایسته است قانونگذار با عنایت به اهمیت مسأله، قانون یا مقررات ویژه‌ای در این زمینه به تصویب برساند. تأکید اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران به برنامه‌های عدالت ترمیمی به ویژه نشست‌های خانوادگی و ضرورت استفاده از آن‌ها در مدارس، خلأ قانونی موجود را بیش از پیش نمایان می‌سازد.