زمینه و هدف: حق نشاط را میتوان به عنوان سلامت روانی در مقابل حق بر سلامت جسمانی تلقی کرد؛ حقی که به عنوان یکی از حقوق مسلم بشر آورده شده است. این حق در مورد کودکان از اهمیت مضاعفی برخوردار است. هدف این نوشتار، بازشناسی و تمیز مفهوم حق نشاط کودک و بررسی انواع و مصادیق آن است.
روش: ارائه و تحلیل مباحث با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای (اسنادی) انجام پذیرفته است.
یافتهها: برخلاف لذت، نشاط مقولهای است که به رغم تأثیرپذیری از محیط، به آن وابسته نمیباشد و در حقیقت، نشاط چهرهای از سلامت روانی و معنوی است که زمینه مدیریت مطلوب احساسات در مواجهه با عوامل محیطی را فراهم میآورد. این موضوع مهم در رابطه با کودکان اهمیت ویژهای پیدا میکند، زیرا زندگی کودک تابعی از زندگی خانوادگی و محیط پیرامونی وی است که در انتخاب آنان نقشی ندارد. بنابراین مسئولیت قانونگذار و مجریان برای تلاش در راستای فراهمنمودن محیط بانشاط برای کودکان، دوچندان میشود.
نتیجهگیری: دولتها در راستای فراهمآوردن نشاط معنوی برای کودکان مسئولیت مهمی دارند. بر اساس کنوانسیون حقوق کودک، کودک باید در محیط خانوادگی با فضایی که در آن شادی، عشق و درک متقابل موجود است بزرگ شود. به نظر میآید در این مورد که شادی را از جمله حقوق کودکان آورده است، بتوان هم نشاط معنوی و هم نشاط مادی را در نظر گرفت. در این میان، با تفسیر موسع از حق آموزش، این حق را میتوان عاملی مؤثر برای تحقق نشاط معنوی و ابزاری برای تضمین آن دانست.