زمینه و هدف: جزای نقدی از جمله مجازات‌های مشترک در نظام کیفری بزرگسالان و نوجوانان است. اعمال جزای نقدی بر بزرگسالان پیشینه مدیدی دارد و کارایی آن ثابت شده است، اما در خصوص نوجوانانی که غالباً منبع درآمد کافی ندارند، فلسفه وضع این کیفر محل سؤال قرار می‌گیرد. با این حال برخی از کشورها چون ایران محاسن این کیفر را بر معایب آن ترجیح داده و در مقررات کیفری نوجوانان از آن استفاده می‌کنند. معایب جزای نقدی از یکسو و آسیب‌پذیری نوجوانان و شرایط خاص آن‌ها از سوی دیگر، اتخاذ روش‌هایی ویژه برای اجرای هرچه بهینه‌تر این کیفر را ایجاب می‌کند. نظام حقوقی ایران در اجرای جزای نقدی، تفاوتی بین نوجوانان و بزرگسالان قائل نشده است. اینکه در نظام حقوقی ایران کدام روش پیشنهادی می‌تواند به اجرای هرچه بهتر جزای نقدی نوجوانان کمک کند و تا حد امکان از معایب و چالش‌های قانونی و اجرایی آن بکاهد، هدف مقاله است.
روش: برای تألیف این مقاله، از منابع کتابخانه‌ای و دیجیتالِ فارسی و انگلیسی سال‌های اخیر استفاده شده است تا از طریق تحلیل کیفر جزای نقدی نوجوانان بزهکار از منظر کیفرشناسی انتقادی، حق بر سلامت روانی نوجوانان بزهکار در دریافت پاسخ کیفری بازشناسی شود.
یافته‌ها: از میان روش‌های موجود در رفع معایب اجرایی جزای نقدی، روش جزای نقدی روزانه در دسته الگوی عدالت کیفری و روش کار و خدمات اجتماعی جایگزین در دسته الگوی عدالت ترمیمی بحث و بررسی شد. از میان این دو روش، خدمات اجتماعی رایگان، به مثابه یک جایگزین کیفر حبس، علاوه بر اینکه با مقررات قانونی فعلی در ایران سازگارتر است، با اصول و یافته‌های جرم‌شناسی نیز هماهنگی بیشتری دارد.
نتیجه‌گیری: شایسته است قانونگذار ایران در فلسفه خود جهت بهره‌گیری از جزای نقدی در پاسخ به رفتارهای معارض با قانون نوجوانان تجدید نظر کند یا مقررات ویژه‌ای در خصوص اجرای جزای نقدی نوجوانان وضع نماید تا بتواند از مشکلات اجرایی این کیفر تا حد امکان بکاهد. بدین‌سان، حق نوجوانان بزهکار به برخورداری از اصلاح و بازپروری، با دریافت پاسخ کیفری از نوع خدمات اجتماعی رایگان، بهتر از کیفرهای سنتی تأمین می‌شود؛ جزای نقدی روزانه نیز از عیوب جزای نقدی سنتی از این حیث مبراست.